Fishtailing, sürüş sırasında birçok sürücünün karşılaşabileceği bir durumdur. Basit olarak, arka tekerleklerdeki çekiş kaybından kaynaklanan bir kayma türüdür. Sonuç olarak, özellikle virajlarda, karlı, buzlu ve yağışlı havalarda, arkadan çekişli araca sahip olan herhangi birinin, yollarda çok dikkatli sürmesi gerekir.
Deneyimli bir sürücü, ciddi bir olumsuz durum ile karşılaşmadan yıllarca sürebilir, ancak ciddi olumsuz bir hava şartı veya kötü bir yol durumu, en deneyimli sürücüyü bile tehlikeli bir “fishtailing” sorununa sokabilir.
Bu makalede, fishtailig’in ne olduğunu ve fishtailing ile karşılaştığınızda yapmanız gerekenleri keşfedeceğiz. Ayrıca, fishtailing’in ne zaman ve nerede gerçekleşeceğini inceleyeceğiz .
Fishtaling nedir?
Fishtailing (Balık kuyruğu), genellikle kar, buz ve yağmurlu kaygan yol yüzeylerinde oversteer nedeniyle arka tekerleklerdeki çekiş kaybından oluşan bir kayma türüdür. Otomobilin arkası, su içinde yüzen bir balığın kuyruğu gibi hareket ettiğinden, “fishtailing” isminden ilham almıştır.
Ayrıca, “tank slapping” veya “counter-skid ” olarak da bilinen fishtailing, bir sürücü oversteer ile karşılaştığında ve doğru şekilde düzeltemediğinde ortaya çıkar.
Daha teknik bir dille ifade edecek olursak, fishtaling, oversteer durumunda, “overcorrect” yapıldığında meydana gelmektedir. Yani, araç oversteer durumunda tam yakalandığında (bu, arka ucu ön lastiklerle aynı hizaya sokarak aracın düz bir çizgide devam etmesini sağlar), direksiyonu düz tutmak yerine diğer tarafa çevrildiğinde oluşur.
“Overcorrection” veya “Overcorrecting” (aşırı düzeltme), bir sürücünün direksiyon simidini aniden aracın hareket ettiği yönün tersine çevirmesi anlamına gelir.
Not: Bazen fishtailing, oversteer yerine kullanılıyor. Ancak bu doğru değildir. Fishtailing, oversteer’in bir uzantısıdır.
Fishtailing neden oluşur?
Kış aylarında kazalar sık görüldüğü için, sürüş sırasında ekstra dikkatli olmalısınız. Arka lastikleriniz yoldaki çekişini (veya yol tutuşunu) kaybettiğinde, aracınız yönlendirme yönünde hareket etmek yerine yol yüzeyinde kaymaya başlar.
Fishtailing genellikle kaygan, buzlu veya karlı yollarda olur, ancak şiddetli yağmurda, yolu su basmaya başladığında da olması muhtemeldir. Sadece viraj alırken oluşmaz. İdeal olmayan yol koşullarında yüksek hızlarda sürerken veya ani frenlendiğinde ortaya çıkması daha olasıdır.
Bu fenomen düz şeritte ilerlerken de olabilir, örneğin şerit değiştirirken veya yoldaki beklenmedik bir engelden kaçınmak isterken. Çok yüksek beygir gücüne sahip araçlarda da yaşanması muhtemeldir. Sağlıklı olmayan ağırlık dağılımına sahip römorklu araçlarda da sık meydana gelen bir durumdur.
Genellikle arkadan çekişli (RWD) ve dört çeker (4WD) araçlarda olabilen bir durumdur.
Fishtailing nasıl önlenir ve düzeltilir?
Fishtailing oluşmadan önce:
- Yollar buz, kar veya şiddetli yağmurdan kaygan olduğunda hızınızı azaltın.
- Trafikte ani fren yapılmasını önlemek için aracınızla önünüzdeki sürücü arasına mesafe ekleyin.
- Yaklaşırken ve bir dönüş (viraj) yaparken normalde olduğundan daha fazla yavaşlayın.
- Eski, aşınmış lastikleri değiştirin. Sadece yolu iyi tutamazlar ve çekiş eksikliği yağmurda ya da diğer kaygan koşullarda sürüş yaparken tehlikeli fishtailing’e neden olabilir.
Fishtailing oluştuğunda:
- Panik yapmayın.
- Direksiyonu kayma yönünde (counter-steering) çevirin. Fark edilir bir tutuş hissedene kadar hafifçe aracın kaydığı yöne yönlendirin, daha sonra tam kontrolü tekrar elde edene kadar tekerlekleri yavaşça düzeltin. Direksiyon kontrollü şekilde yönlendirilmelidir.
- Ayağınızı gazdan çekin ve yavaşça frenleyin. Çekiş geri kazanılmadan önce fren yapılması gerekiyorsa, tekerlekleri kilitlemeyin ve kaymayı yoğunlaştırmamanız için fren pedalına dikkatlice baskı uygulayın.
Önden çekişli araçlarda:
Ayağınızı frenden çekin ve yavaşça gazı uygulayın.
Direksiyonu kayma yönünde çevirin (counter-steering), araç toparlandıktan sonra, ön tekerlekleri, gitmek istediğiniz yere doğru daima yola düz bakacak şekilde yönlendirin.
Arkadan çekişli araçlarda:
Ayağınızı gazdan çekin.
Direksiyonu kayma yönünde çevirin (counter-steering), araç toparlandıktan sonra, ön tekerlekleri, gitmek istediğiniz yere doğru daima yola düz bakacak şekilde yönlendirin.
Fishtailing oluştuğunda, aracınız maalesef kendisini düzeltmez, mümkün olduğu kadar çabuk hareket etmezseniz, aracınız tam bir dönüş yapabilir.
Aracın kuyruğu her sağ ve sol yaptığında, daha çok momentum kazanarak kontrol etmeyi daha da zorlaştırır. Eğer ilk savurmada aracı toparlayamazsanız, işiniz daha çok zorlaşır. Genellikle fishtailing’le başa çıkmak zor olabilir ancak kurtuluş için kilit nokta sizsiniz.
Durum panik içerisinde saliseler içinde gerçekleştiği için bunları düşünüp ve aracı kontrol altına almak çok zordur. O nedenle bu tür sürüşleri deneyimlemek her zaman size avantaj kazandıracaktır. Her şey pratiktir.
Çoğu modern arkadan çekişli araç, fishtailing problemi meydana geldiğinde motor performansını sınırlayan bir çekiş kontrolü yöntemi kullanarak çözmektedir. Ayrıca, aracınız kilitlenme önleyici (ABS) frenlerle donatılmışsa, kayma durumunda daha iyi fren kontrolüne sahip olacaksınız. Ancak unutmayın ki, tüm elektronik yardımcılar bile, eğer sınırlar aşılmışsa, fizik kurallarını çiğneyemezler.
Bir cevap yazın